Każdy powinien poświęcić trochę czasu na przeanalizowanie swojej zdolności kredytowej (credit score) i i próbę jej poprawienia. I nie chodzi tu tylko o to, że w przyszłości możesz mieć problemy z otrzymaniem kredytu hipotecznego, karty kredytowej lub pożyczki. Jakość credit score może wpłynąć również na Twój abonament telefoniczny, ubezpieczenie pojazdu lub konto bankowe.

Wokół zasad regulujących jakość oceny kredytowej i obowiązujących w UK narosło wiele mitów. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje, jakie powinieneś poznać w celu lepszego zrozumienia reguł, które mają zastosowanie przy ocenie Twojej zdolności kredytowej.

 

1. Nieprawdą jest, że w Wielkiej Brytanii funkcjonuje „czarna lista” dłużników.

To mit. Nie ma czegoś takiego, jak uniwersalna lista osób, które nie mogą otrzymać kredytów.

Każdy pożyczkodawca ocenia potencjalnych klientowi w inny, tylko sobie właściwy sposób i kieruje się przez siebie określonymi kryteriami. Oznacza to, że jeżeli Twój wniosek o pożyczkę zostanie odrzucony przez jedną firmę/bank, to nie znaczy, że inna firma/bank nie zaakceptuje Twojej prośby. Jednak po otrzymaniu pierwszej odmowy powinieneś sprawdzić swój raport  o zdolności kredytowej i dowiedzieć się, co było przyczyną odmowy.

Oczywiście, jeżeli Twój credit score jest niski, to będziesz wszędzie otrzymywał odmowy i możesz odnieść wrażenie, że znajdujesz się na jakiejś „czarnej liście”. Ocena zdolności kredytowej odbywa się w sposób intuicyjny; Ty sam prawdopodobnie nie udzieliłbyś pożyczki komuś, kto miał w przeszłości problemy ze spłatą swoich zobowiązań.

 

2. Celem przeprowadzenia Twojej oceny kredytowej jest również uzyskanie prognozy dotyczącej Twojego zachowania w przyszłości.

Utrudnieniem jest posiadanie krótkiej historii kredytowej lub nie posiadanie jej w ogóle. Aplikujesz o kredyt i potencjalny pożyczkodawca stosuje skomplikowany algorytm, który uwzględnia wszystkie informacje – również z Twojej poprzedniej aktywności finansowej. Ma to na celu określenie Twojego zachowania w przyszłości. Wyobraź sobie: pożyczasz komuś pieniądze i też chciałbyś wiedzieć, jaką ma opinię Twój potencjalny dłużnik. Brak takiej informacji może zniechęcić Cię do udzielenia pożyczki.

Dlatego jednym z kluczowych zagadnień jest budowanie swojej własnej historii kredytowej. Oczywiście nie jest to łatwe w sytuacji, kiedy nikt nie chce Ci pożyczyć pieniędzy. Są na to sposoby i wkrótce zostaną omówione w innym poście.

 

3. Dla wierzyciela ważne jest, czy zarobi na Tobie pieniądze.

Wiele osób jest oburzonych, że – pomimo posiadania znakomitej oceny kredytowej – ich aplikacja o kredyt została odrzucona. To oburzenie wynika z niezrozumienia, że każdy potencjalny wierzyciel określa zakres warunków, jakie powinien spełniać jego przyszły klient. Wszystko opiera się na możliwym do uzyskania zysku pożyczkodawcy i może się okazać, że nawet przy wysokiej ocenie kredytowej nie jesteś dla niego atrakcyjny.  Czyli fakt, czy w przeszłości spłacałeś swoje zobowiązania nie jest jedyny i decydujący.

Przykłady:

• Wystawcy kart kredytowych mogą odrzucić Twój wniosek, jeżeli w przeszłości spłacałeś swoje karty w całości, bez opóźnień lub wcześniej, niż to było wymagane. Nie jesteś dla nich dobrym klientem, ponieważ ich największy zysk pojawia się, kiedy jesteś permanentnie zadłużony i dokonujesz tylko minimalnych wymaganych spłat.
• Banki lubią kredyty hipoteczne. To pewny i wysoki zysk. Przy staraniu się o inny rodzaj pożyczki bank może odrzucić Twoją aplikację, ponieważ stwierdzi, że nie jesteś potencjalnym pożyczkobiorcą kredytu hipotecznego w przyszłości.

 

4. Co pożyczkodawcy zechcą wiedzieć o Tobie przy rozpatrywaniu wniosku o kredyt.

1. Informacje podane w Twoim wniosku o kredyt/kartę kredytową- taki wniosek w większości przypadków zawiera najważniejsze informacje o Tobie: adres, wynagrodzenie, stan rodzinny, powody, dla których chcesz uzyskać kredyt i fakt, czy posiadasz dom. Dane powinny być prawdziwe i bez pomyłek. Czasami wnioski są filtrowane przez agencje wykrywające nieprawidłowe dane i jeżeli coś pomylisz lub zataisz, Twój wniosek będzie odrzucony bez podania przyczyn.

2. Historię Twoich transakcji z pożyczkodawcą, jeżeli takie miały miejsce. Jeżeli była dobra i w przeszłości byłeś rzetelnym klientem, jest szansa, że Twój wniosek zostanie zaakceptowany. Oznacza to również, że większą szansę na kredyt masz u wierzyciela, z którego usług korzystałeś w przeszłości.

3. Dane gromadzone przez agencje dokonujące oceny zdolności kredytowej: Equifax, Experian, i Callcredit. Te agencje zbierają informacje o kredytobiorcach i udostępniają je wszystkim pożyczkodawcom w UK. Potencjalni wierzyciele – przy rozpatrywaniu Twojego wniosku o kredyt – skorzystają z usług co najmniej jednej z nich.

Jakie informacje uzyskają z agencji:

• Informacje zawarte na listach wyborczych (electoral roll) – dane adresowe i szczegóły dotyczące Twojego zamieszkania.
• Informacje dot. Twoich nakazów zapłaty (CCJ – county court judgement), informacje o upadłości, IVA (Individual Voluntary Agreement) i wszelkich sprawach sądowych związanych z zadłużeniem.
• Twoja historia adresowa.
• Twoje powiązania finansowe z innymi osobami.
• Informacje o innych pożyczkodawcach i dostawcach mediów, którzy sprawdzali Cię w agencjach.
• Informacje dotyczące Twoich kont bankowych (oczywiście bez ich stanu) i Twojego postępowania przy spłacaniu innych kredytów, rat, rachunków za media, rachunków za telefon komórkowy.

Wszystkie ww. informacje będą dotyczyć okresu do 6 lat wstecz.

Miesięcznie przeprowadzanych jest ok. 350 milionów sprawdzeń a pierwszą i podstawową sprawdzaną informacją jest to, czy zalegasz z jakimikolwiek płatnościami.

4. Historię Twoich transakcji dotyczących dostawców mediów i telefonii komórkowej. Szczególnie w przypadkach, kiedy chcesz zmienić np. dostawcę energii elektrycznej lub operatora komórki.

5. Informacje dotyczące Twoich ew. przestępstw finansowych. Takie informacje będą widoczne w sekcji CIFAS (brytyjski urząd zajmujący się zapobieganiem przestępstwom finansowym).

 

5. Czego pożyczkodawcy o Tobie nie wiedzą.

Wiele osób sądzi, że agencje zajmujące się oceną zdolności kredytowej wiedzą wszystko o każdym aspekcie naszego życia. To nieprawda – ich informacje dotyczą głównie naszych finansów, chociaż w ostatnich latach zakres posiadanych przez nie danych się zwiększył.

Poniżej informacje, które nie są widoczne dla potencjalnego kredytodawcy:

• Tzw. soft searches – przypadki sprawdzania Twojego credit score bez możliwości wpływu na Twoją historię kredytową.
• Informacje dot. pożyczek studenckich.
• Zaległości w opłacaniu council tax.
• Mandaty i wykroczenia drogowe.
• Dane dotyczące współmałżonków.
• Odrzucone wnioski kredytowe.
• Niektóre opóźnione płatności.
• Informacje dot. zwrotu opłat i kar bankowych.
• Szczegóły dot. Twojej rasy, religii i pochodzenia etnicznego.
• Wysokość Twojego wynagrodzenia.
• Twoja historia medyczna.
• Twoja nie/karalność.
• Zaległe płatności alimentów.
• Dane dot. Twoich kont oszczędnościowych.

Musisz jednak pamiętać, że jeżeli w aplikacji o kredyt pojawi się pytanie dotyczące ww. informacji, a Ty podasz nieprawdę – może to być uznane jako przestępstwo finansowe (fraud).

 

6. Jakość Twojej oceny kredytowej określa ofertę, jaka zostanie Ci przedstawiona.

Czyli kredytodawca nie tylko zdecyduje, czy udzieli Ci pożyczki, ale również określi jej wysokość oraz wysokość jej oprocentowania. Przyjęta jest zasada, że im słabszy credit score, tym wyższe oprocentowanie będziesz musiał zapłacić.

 

7. „Nie jestem numerem – jestem człowiekiem”

Tak możesz myśleć, ale dla systemu oceny kredytowej jesteś – niestety – tylko numerem. Informacja o Twojej zdolności kredytowej jest w pełni zautomatyzowana i nikt nie bierze pod uwagę Twoich specyficznych okoliczności. Udzielanie kredytów nie jest obowiązkowe i nikt nie może zmusić banku do tej czynności.

 

8. Odrzucenie Twojego wniosku może być rezultatem sprawdzenia Cię pod względem popełnienia przestępstw finansowych (fraud), a nie sprawdzenia Twojego credit score.

Przy rozpatrywaniu Twojego wniosku o kredyt, pożyczkobiorcy sprawdzają go również poprzez agencje zajmujące się zapobieganiem przestępstwom finansowym. Dwie największe z nich to National Hunter i CIFAS. Niestety, wiadomo, że te agencje popełniają błędy. W ich rezultacie możesz nie otrzymać kredytu i nawet nie będziesz wiedział, dlaczego.

 

9. Agencje dokonujące oceny zdolności kredytowej (Equifax, Experian, i Callcredit) będą Cię namawiały do wykupienia usługi polegającej na stałej możliwości śledzenia swoich danych przez nie przechowywanych.

Nie daj się skusić. Masz prawo do sprawdzenia ich danych raz na pół roku płacąc tylko £2. Musisz tylko zażądać tzw. Statutory Credit Report.

 

10. Twoja ocena kredytowa wpływa na bardzo wiele produktów finansowych.

Będzie brana pod uwagę przy:

• Staraniu się o kredyt hipoteczny.
• Staraniu się o zwykłą pożyczkę.
• Staraniu się o kartę kredytową.
• Zakupie nowego telefonu komórkowego.
• Ubezpieczeniu domu i samochodu.

Nieterminowe opłacanie rachunków za media również może zaważyć na Twojej zdolności do otrzymania kredytu.