1 lutego 2020 r. Wielka Brytania przestała być członkiem Unii Europejskiej od a tzw. okres przejściowy zakończył się 31 grudnia 2020 r. Oznacza to, że od 1 stycznia 2021 r. Prawo UE w Wielkiej Brytanii nie obowiązuje.
Jak było do tej pory?
Transgraniczne postępowanie upadłościowe posiadało regulację prawną zawartą w Rozporządzeniu Rady (WE) nr 1346/2000 z dnia 29 maja 2000 r w UE oraz jego nowelizacji czyli Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/848 z dnia 20 maja 2015 r. Do końca okresu przejściowego między państwami członkowskimi UE a Wielką Brytanią obowiązywało rozporządzenie 2015/848. Wyroki upadłościowe wydane przez angielskie sądy musiały być automatycznie uznane we wszystkich państwach Unii Europejskiej poza Danią.
Co zmieniło się od 1 stycznia 2021 r.?
Od 1 stycznia 2021 r. orzeczenia wydane przez sądy upadłościowe w Wielkiej Brytanii nie są automatycznie uznawane we wszystkich państwach członkowskich UE. Jurysdykcja i uznawanie orzeczeń w sprawach upadłości podlega prawu wewnętrznemu Wielkiej Brytanii i poszczególnych państw członkowskich.
Co to w praktyce oznacza dla Polaków mieszkających w UK i posiadających zadłużenie w Polsce? Angielskie sądy w dalszym ciągu przyjmują wnioski o upadłość obejmujące zadłużenie z Polski i wydają pozytywne wyroki. Ze źródeł Insolvency Service (Urząd ds. Niewypłacalności w Zjednoczonym Królestwie) wynika, że taka praktyka będzie kontynuowana.
Jest to logiczne z prostego powodu. W UK mieszka w dalszym ciągu wielu Polaków, którzy posiadają polskie obywatelstwo i polskie paszporty. Jednak te osoby na stałe mieszkają w Wielkiej Brytanii i tu jest ich centrum interesów życiowych (COMI – Centre Of Main Interests). Gdyby złożyli wnioski o upadłość w polskim sądzie, to – zgodnie z polskim i europejskim prawem – zostałyby one przez polskich sędziów odrzucone, właśnie z uwagi na COMI dłużnika. Czyli, teoretycznie, takie osoby nie miałyby szansy i możliwości na skuteczne pozbycie się swojego zadłużenia.
Dlatego, nawet jeżeli uznanie angielskiego wyroku upadłościowego w Polsce będzie wymagało dodatkowych czynności prawnych po stronie polskiej, to osoby mieszkające w UK powinny zacząć procedurę upadłości od uzyskania angielskiego wyroku wydanego przez angielskiego sędziego.
Jakie czynności należy wykonać w Polsce?
- Postępowanie upadłościowe w Anglii musi zostać zakończone. Po jego zakończeniu powinniśmy zwrócić się do Insolvency Service o wydanie zaświadczenia o zakończeniu postępowania (Certificate of Discharge).
- Z wyrokiem (Bankruptcy Order) oraz z Certificate of Discharge musimy udać się do brytyjskiego notariusza lub solicitora, który za opłatą wystawi nam apostille czyli potwierdzenie, że taki wyrok stwierdzający upadłość został w UK wydany i że postępowanie zostało zakończone.
- Należy dokonać tłumaczenia przysięgłego tych dokumentów na język polski (wyrok, zaświadczenie i apostille). Tłumaczenie przysięgłe musi być sporządzone przez tłumacza z listy polskiego Ministerstwa Sprawiedliwości.
- Należy sporządzić polski wniosek o uznanie wyroku zagranicznego sądu oraz sporządzić listę wierzycieli w języku polskim.
- Wszystkie ww. dokumenty należy złożyć we właściwym sądzie w Polsce. Z reguły są to wydziały gospodarcze sądów rejonowych. Wniosek składamy w sądzie właściwym dla naszego miejsca zameldowania w Polsce. Jeżeli nie posiadamy meldunku w Polsce, wniosek składamy w sądzie właściwym dla naszego ostatniego adresu zameldowania w Polsce. Oczywiście musimy też podać polski adres do korespondencji.
- Wniosek możemy również złożyć drogą elektroniczną. W tym celu należy utworzyć w Polsce profil zaufany i za jego pomocą zalogować się do Krajowego Rejestru Zadłużonych (proszę nie mylić z Krajowym Rejestrem Długów – to zupełnie coś innego). Na portalu KRZ możemy złożyć nasz wniosek w formie elektronicznej i załączyć wszystkie wymagane dokumenty.